تمیز کردن دندان به وسیله نخ دندان احتمال مبتلا شدن به پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه را کاهش می‌دهد. متاسفانه باور غلط رایج در مورد نخ دندان این است که استفاده از آن باعث آسیب به لثه و ایجاد فضا بین دندان ها می شود. در حالی که نخ دندان هرگز قادر به ایجاد فاصله بین دو دندان نخواهد بود و نخ دندان در صورتی که صحیح استفاده شود آسیبی به لثه هم نمی رساند.
شایع ترین مکان برای شروع بیماری لثه همین فضاهای بین دندانی است. همچنین این مکانها فضای شایعی برای ایجاد پوسیدگی های عمیق روی دندان هستند که به سادگی از چشمان شما و حتی دندانپزشک مخفی می مانند. بنابراین یکی از مهمترین بخش های رعایت بهداشت دهان تمیز کردن فضاهای بین دندانی است. وسیله ی معمولی که برای این کار مورد استفاده قرار می گیرد نخ دندان است.
نقش نخ دندان در فاصله افتادن بین دندان ها
نخ دندان هرگز قادر به ایجاد فاصله بین دو دندان نخواهد بود و نخ دندان در صورتی که صحیح استفاده شود آسیبی به لثه هم نمی رساند. فاصله بین دندان ها به هیچ وجه بخاطر استفاده از نخ دندان نیست و میتواند علت‌‌های دیگری داشته باشد که در ادامه مطلب شما را با آنها آشنا می‌کنیم.
علت فاصله افتادن بین دندان ها در بزرگسالی و کودکی
شکاف یا فاصله بین دندان ها در اصطلاح دندانپزشکی به دیاستما مشهور است. دیاستما یا همین فاصله بین دندانها، معمولا بین دو دندان جلویی در فک فوقانی دیده می شود. اما این فاصله تنها در بین این دو دندان وجود ندارد و اساسا بین هر دو دندان در هر بخشی از دندان ها ممکن است چنین چیزی ببینیم.
دیاستما معمولا در میان کودکان شایع است اما بزرگسالان نیز میتوانند چنین چیزی داشته باشند. علت فاصله بین دندانها، میتواند به دلایل مختلفی باشد که در ادامه با برخی از مهمترین علل آن آشنا خواهید شد:
فاصله بین دندانها به دلیل کوچک بودن آنها
به طور کلی زمانی که دندان های یک شخص از حالت عادی کوچکتر هستند به طور قطع بین دندان ها فاصله خواهد افتاد. در صورت کوچک بودن دندانهای فوقانی، شاهد فاصله بین دندانهای جلو هستید. اندازه دندان ها توسط عواملی مثل ژنتیک مشخص می شود؛ بنابراین دیاستما می تواند یک وضعیت ژنتیکی و خانوادگی باشد.
عدم تناسب سایز استخوان فک و دندان
در بعضی از افراد، علت فاصله بین دندان ها، عدم تناسب بین اندازه دندان ها و سایز استخوان فک است. اگر بین اندازه استخوان فک و اندازه دندانها ناسازگاری و ناهماهنگی وجود داشته باشد (مثلا یکی از آنها خیلی کوچک یا خیلی بزرگ باشد)، در این صورت فاصله و شکاف بین دندانها یا شلوغی دندان ها را تجربه خواهید کرد.
کشیدن دندان، باعث ایجاد فاصله بین دندان
گاهی اوقات ممکن است یکی از دندان ها کشیده شود یا به طور کلی بمیرد. در این صورت یک جای خالی در روی لثه ایجاد می شود. ما کاری به این جای خالی نداریم زیرا میتوانیم با روش های مختلفی مثل ایمپلنت دندان، بریج و یا پروتز دندان آن را پر کنیم. اما اگر این جای خالی پر نشود، دندان های مجاور به سمت این جای خالی حرکت می کنند. بنابراین بین سایر دندان ها فاصله می افتد.
ریفلاکس بلع
در كودكان بزرگتر و بزرگسالان، دیاستما می تواند ناشی از رفلكس‌های نادرست بلع باشد. ریفلاکس بلع، به بلعیدن غذا و هدایت کردن آن به سمت گلو و مری گفته می شود. زمانی که شما یک لقمه را جویده و می خواهید آن را ببلعید، نوک زبان به سمت سقف دهان حرکت کرده و به آن می چسبد. در این حالت لقمه بلعیده می شود.
اما در برخی افراد (بیشتر کودکان) نوک زبان به جای حرکت به سمت کام دهان، به سمت دندان های جلو فشار وارد می کند. به مرور زمان این فشار وارد کردن ها علت فاصله افتادن بین دندان های جلو می شود.
لبیال فرنوم، علت فاصله بین دندانهای جلو
لبیال فرنوم همان بخشی از دهان است که لثه های فک بالایی در بخش جلو را به بخش داخلی لب بالایی متصل می کند. این فرنوم یک زائده کوچکی است که اگر لب خود را بالا بدهید به راحتی قابل مشاهده است. زمانی که این زائده بزرگ شود میتواند بین دو دندان جلویی قرار گرفته و باعث ایجاد فاصله زیاد بین دندان های جلویی شود.
زمانی که این بافت به حالت نرمال باز می گردد، فضای بین دندان ها خالی می شود. این مشکل با کمک عمل جراحی و ارتودنسی دندان قابل حل است.
عادات بد، علت فاصله افتادن بین دندانهای کودکان
برخی از عادت های بد کودکی نیز، ممکن است باعث ایجاد فاصله بین دندان ها شود. عادات بد کودکی مانند مکیدن انگشت شست می تواند دندانهای جلو را بیشتر به سمت خارج هل دهد و باعث ایجاد فاصله بین دندان ها یا دیاستما شود. علاوه بر مکیدن انگشت شست، مکیدن بیش از حد پستانک ها نیز میتواند چنین نتیجه ای به دنبال داشته باشد و باعث فاصله افتادن بین دندانها در کودکی شود.
روش های از بین بردن فاصله بین دندان ها
بسته به نوع، میزان و علت فاصله ایجاد شده بین دندان ها، درمان این مشکل میتواند ضروری باشد و یا نیازی به درمان وجود نداشته باشد؛ در بسیاری از افراد دیاستما تنها یک مشکل و دغدغه زیبایی تلقی می‌شود و نشان دهنده مشکل خاصی مثل عفونت لثه ها نیست.
از بین بردن فاصله بین دندان ها بدون ارتودنسی و با باندینگ دندان
باندینگ دندان آسانترین، سریعترین و اقتصادی ترین راه برای رفع فاصله بین دندان های شما است. لمینت ها یا استفاده از باندینگ دندان روشی ساده است که به بستن فاصله و دیاستما کمک کند. در این روش ها از کامپوزیت هایی برای اتصال به دندان ها استفاده می شود که می تواند فاصله بین دندان ها را پر کرده یا روی دندان ها قرار بگیرد تا ظاهر لبخند شما بهبود یابد.
مواد مورد استفاده برای باندینگ بسیار طبیعی به نظر می رسند و به شیوه ای خاص به کمک نو‌عی نور، آماده چسباندن به دندان می شوند. این روش همچنین برای پوشاندن تغییر رنگ دائمی دندان و یا ترک خوردن مینای دندان بسیار مفید است.
از بین بردن فاصله بین دندان ها بدون ارتودنسی و با ونیرها و روکش دندان
ونیرهای پرسلن، یکی دیگر از روشهای زیبایی و ترمیم دندان است که می تواند شکاف و فاصله بین دندانهای جلوی شما را برطرف کند. ونیر دندان معمولا کمی بیشتر از باندینگ، دندان ها را پشتیبانی می کنند. اما خوشبختانه ونیرها روشی نسبتاً ساده هستند و نتایج آن ها تا سالیان طولانی همچنان پابرجا خواهد بود.
ونیر دندان یا همان روکش دندان یک قطعه بسیار ظریف از جنس پرسلن است و برای اینکه دقیقا همرنگ دندان های شما و متناسب با آن ها باشد، در یک لابراتوار ساخته می شود. این روکش ها به قسمت جلوی دندان شما می چسبند و دقیقا در نقش یک روکش و ماسک برای دندان شما عمل می کنند. بنابراین با وجود چنین ماسکی دیگر فاصله بازی بین دندان ها دیده نمی شود.
از بین بردن فاصله بین دندان ها با ارتودنسی دندان
استفاده از بریس ارتودنسی یک روش متداول و معمول برای درمان و اصلاح دیاستما است. برای موارد شدیدتر دیاستما یا فاصله بین دندانها، باید به یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه کنید. اما باید به این نکته توجه کنید که اصلاح شکاف بین دندانهای جلوی شما آنقدرها هم کار ساده ای نیست.
حرکت دادن دو دندان جلو باعث ایجاد شکاف بین دندان های دیگر خواهد شد. به همین دلیل، برای بستن همان شکاف جلو ممکن است نیاز باشد تمام دندان ها را بریس بست و آن ها را ارتودنسی کرد.